Het grote Midden-Amerika debat

Alles leek zo goed te gaan in Midden-Amerika. Maar tegenkrachten dreigen de positieve stappen die zijn gezet teniet te doen. Wat is er aan de hand in de regio en welke rol speelt Nederland? Kom op 1 november naar de Rode Hoed in Amsterdam voor het Grote Midden-Amerika Debat. Interessante sprekers uit binnen- en buitenland gaan met elkaar in debat over de kwesties die spelen (Aanmelden hier).

Sinds de jaren 1990 heeft de Centraal-Amerikaanse regio veel positieve economische, politieke en sociale ontwikkelingen gekend. Er is een einde gekomen aan burgeroorlogen en dictaturen hebben één voor één plaats gemaakt voor democratieën. Er zijn baanbrekende ontwikkelingen geweest in de strijd tegen corruptie en het aanpakken van straffeloosheid, die als voorbeeld hebben gediend voor andere landen over de hele wereld die met dezelfde problemen kampen.

In verschillende Centraal-Amerikaanse landen gaat de politieke cultuur langzaam maar zeker open, met nieuwe bewegingen en een nieuwe generatie politici die de weg wijzen. De macht van de jeugd groeit. Je ziet jongeren demonstraties leiden tegen corruptie en de oude politieke cultuur. Je ziet ze in vakbonden, in de voorhoede van sociale organisaties en in de media.

Maar de krachten die zich verzetten tegen verandering zijn ook sterk en ze dreigen al deze positieve ontwikkelingen teniet te doen. In Guatemala en Honduras worden steeds meer mensenrechtenactivisten en landbouwleiders vermoord. In Nicaragua, dat tot voor kort vreedzaam was, worden massaprotesten tegen president Ortega met geweld neergeslagen en het land is diep gepolariseerd. En in Guatemala heeft president Morales per presidentieel decreet aangekondigd dat hij op korte termijn een einde wil maken aan het werk van de Internationale Commissie tegen Straffeloosheid in Guatemala (CICIG) van de VN.

De rol van de internationale gemeenschap

Dit alles in een context waarin steeds meer donoren die zich inzetten voor de mensenrechten zich terugtrekken of op zijn minst steeds meer problemen ondervinden bij hun werk. Een voorbeeld: de Guatemalteekse regering heeft onlangs de Zweedse ambassadeur, Anders Kompass, gevraagd te vertrekken, waardoor de banden van Guatemala met Zweden - een van de grootste donoren in de regio - onder druk komen te staan.

De andere grote donor is van oudsher Nederland. Vooral in de jaren tachtig was er een bloeiende solidariteitsbeweging tussen Nederland en Nicaragua en El Salvador. De Nederlandse samenwerking richt zich ook op kwesties op het gebied van mensenrechten en straffeloosheid. Nederland was bijvoorbeeld een van de medeoprichters van de CICIG in Guatemala en speelde een belangrijke rol bij het mogelijk maken van de berechting van ernstige misdaden gepleegd tijdens de burgeroorlog in Guatemala, waaronder genocide. Nederland steunt ook trainingen voor jonge politieke leiders en nieuwe politieke bewegingen en organisaties om hen te helpen werken aan een democratie waarin de stem van vrouwen, jongeren en inheemse volken wordt gehoord.

Het niveau van samenwerking tussen Nederland en Midden-Amerika is de afgelopen jaren echter steeds lager geworden door bezuinigingen en andere keuzes binnen het Nederlandse beleid. Midden-Amerika lijkt uit beeld te raken. Desondanks lijkt met recente ontwikkelingen in Guatemala en Nicaragua, en zeker nu er nieuwe ontwikkelingen gaande zijn rond de moord op vier Nederlandse journalisten in El Salvador in 1982, de interesse in Midden-Amerika weer toe te nemen.

Gezien deze complexe politieke context hebben een aantal organisaties de krachten gebundeld om op 1 november een publiek debat te houden in de Rode Hoed in Amsterdam. Het debat wordt geleid door de Nederlandse journalist Frénk van der Linden en zal gaan over de ontwikkelingen in Midden-Amerika en de Nederlandse betrekkingen met de regio.

Het Grote Midden-Amerika Debat wordt georganiseerd door CNV Internationaal, Vrije pers, Hivos, Waakzaamheid voor straffeloosheid, Vice versa en NIMD.

Programma

18.30 Deuren open

19.00 Openingswoord

Deel 1: Ontwikkelingen in de regio (Engels)

19.10-19.25 Inleiding door Enrique Gasteazoro (General Manager van Confidencial - Nicaragua's grootste onafhankelijke mediakanaal)

19.25.19.40. Inleiding door Alvaro Montenegro (oprichter Justicia Ya, een brede coalitie van jongeren tegen straffeloosheid in Guatemala)

19.40-20.15 Talkshow: Ontwikkelingen in de regio - positieve ontwikkelingen bedreigd.

Met: Enrique Gasteazoro, Alvaro Montenegro en Heleen Schrooyen (NIMD Sr. programmamanager voor Latijns-Amerika)

20.15- 20.45 Pauze

Deel 2: Nederland en Midden-Amerika (Nederlands)

20.45-20.55 Interview met televisiemaker Stef Biemans

20.55-21.30 Talkshow: Nederland en Midden-Amerika: Gooien we het kind met het badwater weg? Met Marlies Stappers (directeur Impunity Watch), Marionne Lips (regiocoördinator Latijns-Amerika CNV Internationaal), Arend Jan Boekestijn (commentator radio 1) en Barbara Hogenboom (directeur CEDLA - Centrum voor Latijns-Amerika Onderzoek en Documentatie).

21.30-22.00 Reflectie met politici

22.00-22.10 Sluiting

22,10 Drankjes