Een nieuwe koers uitzetten voor de dialoog tussen de partijen in Ethiopië

Sinds 2017 werkt NIMD samen met Ethiopische politieke partijen aan dialoogprocessen die gericht zijn op het opbouwen van vertrouwen tussen politici. Maar toen COVID-19 het land in maart trof, werden grote persoonlijke dialoogbijeenkomsten opgeschort en stak politiek geweld de kop op. Dit betekende dat er nieuwe wegen voor dialoog moesten worden gevonden. Er moest een inclusieve agenda worden overeengekomen en de partijen hadden de middelen nodig om vrije en eerlijke discussies veilig te laten verlopen tijdens de pandemie.
Vorige week werden deze inspanningen beloond toen de Gezamenlijke Raad van Ethiopische politieke partijen (IPC) bijeenkwam voor een vooroverleg over de hervatting van de nationale dialoog - de eerste vergadering sinds maart.
IPC en Ethiopische partijen
Het IPC, opgericht in 2019, is een dialoogplatform dat streeft naar het faciliteren van goede relaties en het oplossen van geschillen tussen politieke partijen. De belangrijkste manier waarop het IPC dit doet, is door ondersteuning te bieden aan de Ethiopia Political Parties Dialogue (EPPD), een proces dat wordt geleid door de National Electoral Board of Ethiopia (NEBE).

De bijeenkomst van vorige week, een vooroverleg ter voorbereiding op de hervatting van de nationale dialoog via EPPD, werd bijgewoond door 97 mensen van politieke partijen, maatschappelijke organisaties en de media. Hoge functionarissen van de regerende Prosperity Party en de regering woonden de bijeenkomst bij.
IPC-voorzitter Mussa Adem opende de bijeenkomst door te benadrukken dat iedereen moet bijdragen aan een duurzame vreedzame politieke dialoog om een betere toekomst voor Ethiopië te realiseren. Hij werd bijgestaan door Dr. Aregawi Berhe en Mr. Girma Bekele, ook van het IPC, als zijn co-moderators.
De bijeenkomst vond plaats tegen een achtergrond van incidentele uitbarstingen van politiek geweld, zoals in reactie op de dood van activist en Oromo-zanger, Hachaalu Hundesa. Algemeen wordt erkend dat de nationale dialoog tussen de politieke actoren, met name de politieke partijen, dringend nieuw leven moet worden ingeblazen. Gehoopt wordt dat dit zal bijdragen tot het bereiken van nationale consensus over de meest prangende politieke kwesties in Ethiopië.
Een inclusieve agenda opstellen
Tijdens een aparte bijeenkomst een paar weken eerder hadden de premier van Ethiopië en de politieke partijen ingestemd met de oprichting van een agendacommissie die de meest dringende politieke kwesties in het land in kaart moet brengen. Het is de bedoeling dat de bevindingen van de commissie als input dienen voor de agenda van de nationale dialoog van het IPC, die nu naar verwachting voor eind 2020 wordt hervat.
Tijdens het vooroverleg van vorige week werden de resultaten van de bevindingen van de commissie gepresenteerd en besproken. Drie van de zeven geïdentificeerde nationale kwesties werden gepresenteerd en besproken, en voor de komende weken staan meer vooroverlegvergaderingen over de resterende onderwerpen gepland.
De drie onderzoeksonderwerpen die tijdens deze eerste bijeenkomst werden besproken, waren:
- "De politieke geschiedenis van de Ethiopische staat" door Prof. Merera Gudina van de voorzitter van de Oromo Federalist Congress (OFC) partij
- "Organisatie van politieke partijen en conflictbeheersing" door Mr. Shambel Aman Usman, (deskundige conflictbeheersing)
- "De grondwet en nationale consensus" door Mr. Yeshiwas Asefa van de Ethiopische Burger voor Sociale Rechtvaardigheid (EZEMA) partij
Deze agenda leidde ook tot discussies over belangrijke scheidslijnen in de Ethiopische politiek, zoals die tussen 'pan-Ethiopianisten' en 'etno-nationalisten'. Pan-Ethiopiërs zien keizer Menelik (de heerser van Ethiopië van 1889-1913) als de vader van het moderne Ethiopië, terwijl hij voor etno-nationalisten een architect van onderwerping is, vooral in de gebieden waar Oromia en de zuidelijke regionale staat liggen. De kans krijgen om vrijuit te discussiëren over dergelijke bepalende kwesties is de sleutel tot het bereiken van de consensus die het IPC nastreeft.
Hoe NIMD Ethiopië de voorbereidingen van het IPC op de nationale dialoog ondersteunt
Via de EU-projectfinanciering biedt NIMD Ethiopië financiële en logistieke ondersteuning voor de succesvolle afronding en publicatie van de zeven onderzoeken en de vooroverlegbijeenkomsten. Daarnaast beschikt NIMD Ethiopië over interne competenties voor capaciteitsopbouw op het gebied van dialoogfacilitering en bemiddeling, en levert het adviesdiensten aan het IPC-gespreksteam tijdens dit pre-consultatieproces.
Het vooroverleg van de IPC duurt tot 6 september. Daarna zal het NIMD de IPC op dezelfde manier blijven ondersteunen bij het uitvoeren van verdere voorbereidende werkzaamheden om een effectief kader te creëren voor een inclusief proces van nationale dialoog. We hopen dat deze dialoog via het EPPD voor het einde van het jaar kan worden hervat.