Vrede stichten door dialoog: Ons verhaal uit Zimbabwe

2 oktober is Internationale dag van geweldloosheidEen dag om na te denken over hoe we vreedzame methoden kunnen gebruiken om de wereld ten goede te veranderen. Bij NIMD hebben we met eigen ogen gezien hoe dialoog wordt gebruikt als katalysator om conflicten op een geweldloze manier op te lossen. Daarom kijken we terug op het verhaal van Kizito Kuchekwa, een ZANU-PF-lid in Zimbabwe die ontdekte dat een dialoog een kans kan geven om het systeem ten goede te veranderen. Dit verhaal werd voor het eerst gepubliceerd in onze Jaarverslag 2017. 

Kizito Kuchekwa is al lange tijd een toegewijd lid van ZANU-PF, de politieke partij die Zimbabwe heeft bevrijd van de Britse koloniale overheersing onder leiding van Robert Mugabe.

Kizito groeide op in de 'keeps', of geïsoleerde dorpen die door het koloniale regime werden opgezet. Dit was een vormende periode in zijn leven. In de jaren 1970, voor de bevrijding van Zimbabwe, werd Kizito's vader gearresteerd en wreed gemarteld door het koloniale regime. Kort daarna overleed hij.

Kizito's pijn door dit verlies wakkerde zijn haat voor het koloniale systeem aan. Toen raakte hij betrokken bij ZANU-PF om de bevrijding te steunen.

Kizito klom snel op in de gelederen van de partij en bereikte al snel het nationale niveau waar hij verschillende belangrijke portefeuilles heeft bekleed. In zijn huidige functie als directeur in het Commissariaat is hij verantwoordelijk voor ledenwerving en partijstructuur.

De dialoog aangaan

Het was als een volledig vertrouwd kaderlid van zijn partij, met sterke politieke overtuigingen, dat Kizito voor het eerst de dialoog tussen de partijen aanging.

Hij werd lid van de Zimbabwe Political Parties Dialogue, een platform dat politieke partijen samenbrengt om zaken van nationaal belang te bespreken. Dit platform wordt ondersteund door NIMD en onze uitvoerende partner, het Zimbabwe Institute, en het werk is gebaseerd op ons principe van inclusiviteit.

De kern is de overtuiging dat echte betekenisvolle verandering alleen kan worden bereikt door samen te werken met alle drie de parlementaire partijen van Zimbabwe, ZANU-PF - de regeringspartij - en de oppositiepartijen MDC-T en MDC.

Het platform brengt de secretarissen-generaal van elk van deze partijen samen om met gelijke stem een dialoog aan te gaan. Elke Secretaris-Generaal wordt ondersteund door technisch personeel van hun partij, de zogenaamde politieke verbindingsofficieren.

Kizito werd gekozen als politiek verbindingsofficier voor ZANU-PF vanwege zijn onberispelijke staat van dienst binnen de partij.

Hij getuigt dat deelname aan de dialoogprogramma's zijn kijk op de dingen heeft veranderd. Terugkijkend naar zijn eerste deelname aan de dialoog tussen de partijen in 2009, zegt hij dat hij onverzettelijk was, gedreven door partijbelang.

Maar, "het programma verandert je; het modelleert de manier waarop je naar dingen kijkt - vormt wat je ziet als goed en fout."

Meerpartijensamenwerking in actie zien

Deze verandering in perspectief kwam langzaam tot stand toen Kizito keer op keer de kracht van de dialoog in actie zag.

Onlangs heeft Kizito gezien hoe samenwerking tussen partijen ervoor kan zorgen dat burgers een stem hebben bij cruciale verkiezingen.

De kiezersregistratie voor de verkiezingen van 2018 in Zimbabwe begon in oktober 2017. Het proces werd echter kort na de opening van de kiezersregistratiecentra onderbroken toen politieke onrust binnen de ZANU-PF ervoor zorgde dat de langdurige president Robert Mugabe moest aftreden. Dit leidde het publiek af van registratie.

Bij eerdere verkiezingen was de rol van kiezers een belangrijk twistpunt en een grondig registratieproces was essentieel om de legitimiteit van de verkiezingen te waarborgen.

Terwijl de deadline snel naderde, hadden maar weinig mensen zich geregistreerd en steeg de kritiek zowel nationaal als internationaal. Het was duidelijk in het belang van alle politieke partijen om legitieme verkiezingen te houden met zoveel mogelijk geregistreerde burgers.

Maar de kiescommissie van Zimbabwe wilde het proces niet verlengen omdat dit hun plannen zou verstoren.

Kizito bereidde samen met zijn collega-verbindingsofficieren van de oppositiepartijen verschillende bijeenkomsten voor tussen de secretarissen-generaal van de partijen. Samen kwamen ze tot een gemeenschappelijk lobbystandpunt om te proberen de kiezersregistratieperiode te verlengen.

Op basis van hun gemeenschappelijke standpunten konden de partijen de Zimbabwaanse verkiezingscommissie ervan overtuigen om de deadline te verlengen van 10 januari tot 8 februari 2018.

Ontwikkelen als democraat

Een proces als het ontwikkelen van een gezamenlijk lobbystandpunt betekent dat je voortdurend in contact moet zijn met contactpersonen van andere partijen. Dit soort contact en het gevoel aan een gemeenschappelijk doel te werken, bouwt langzaam interpersoonlijke partijoverschrijdende contacten op.
relaties.

Kizito grinnikt en geeft toe: "Al snel leende ik geld van mijn collega's, woonde ik hun [familie]begrafenissen bij en bezocht ik hun families. [...] Ik realiseerde me dat we, ondanks onze partijverschillen, dezelfde angsten hadden; dezelfde ambities; dezelfde wensen. Ze waren menselijk - en niet de monsters zoals ik ze had leren kennen."

Terugkijkend op zijn betrokkenheid bij het dialoogproces, denkt Kizito na over hoe hij zich als persoon heeft ontwikkeld: "Als jeugdleider van ZANU-PF in Harare, het bolwerk van de MDC, was ik getuige geweest van gewelddadige botsingen tussen jongeren. Ik had een aantal van onze jongeren gezien met bijlwonden en gebroken botten... een goede vriend van mij was doodgeschoten in Mbare. Dus ging ik de dialoog aan met het idee dat ik de strijd met de vijand zou aangaan en dat ik onder volledige bewaking moest staan om mijn partij te verdedigen."

Hoewel hij er nog steeds van overtuigd is dat hij als verbindingsofficier zijn partijpositie moet verdedigen, beseft Kizito nu dat betrokkenheid en dialoog, in plaats van confrontatie met de oppositie, de beste weg is naar nationale ontwikkeling.

Hij probeert actief manieren te vinden om andere leden van ZANU-PF, van wie velen niet de menselijke lessen hebben gekregen die het programma hem heeft gegeven, te helpen om samenwerking en dialoog een kans te geven.