Reflecties van een jonge Keniaanse leider op de rondetafel met de Nederlandse koning en koningin

Een uitnodiging die een dorp beroerde

Toen Marion, een alumni van de Democracy School van NIMD Kenia, de e-mail ontving waarin ze werd uitgenodigd voor een rondetafelgesprek met de koning en koningin van Nederland, was ze, in haar eigen woorden, "nerveus maar extatisch" en grapte ze dat ze "het aan haar hele dorp had verteld". Het was niet alleen het gewicht van het moment, haar eerste interactie met een monarchie, maar ook de ernst van de kwesties die aan de orde waren die haar angstig maakten. Naast de opwinding lag er een dieper gevoel van verantwoordelijkheid. Met de wijdverspreide verontwaardiging online over het bezoek van de monarchen, wist ze dat haar rol in de discussie verder moest gaan dan haar eigen perspectieven.

Het gewicht van vertegenwoordiging

Toen ze de zaal binnenstapte, realiseerde Marion zich al snel dat ze een van de slechts tien jongeren was die aanwezig waren (ver verwijderd van de honderden die ze zich had voorgesteld). Dit veranderde alles. De intieme setting betekende dat elke stem, ook de hare, gewicht in de schaal legde. Ze moest ervoor zorgen dat de zorgen die ze naar voren bracht haar persoonlijke ervaring overstegen en spraken over de bredere realiteit van politiek engagement van jongeren in Kenia.

Ze begreep de scepsis rond het bezoek en kwam goed voorbereid. Ze deed uitgebreid onderzoek en zorgde ervoor dat haar punten werden ondersteund door gegevens. De training die ze kreeg als alumnus van de School voor Democratie in dialoog en intergenerationele dialoog hielp haar haar argumenten aan te scherpen, waardoor ze effectief kon pleiten voor jongerenzaken en tegelijkertijd de monarchie kon betrekken in een evenwichtige en geïnformeerde discussie.

Een gesprek boven verwachting

Zoals veel jonge Kenianen had Marion de rondetafel met een zekere scepsis benaderd. Ze ging ervan uit dat de discussie een formaliteit zou zijn, een diplomatieke checkbox voordat de koning en koningin naar het State House zouden gaan om handelsovereenkomsten te bespreken met de president van Kenia. Ze verwachtte de gebruikelijke politiek correcte sentimenten rond jeugdkwesties zoals ze die keer op keer had meegemaakt en geen eerlijke uitwisseling van ideeën.

Tot haar verrassing toonden de vorsten een diepgaand begrip van het politieke landschap van Kenia. Ze erkenden de apathie van de kiezers bij de verkiezingen van 2022 en erkenden de hernieuwde belangstelling van jongeren voor politieke participatie. De koning sprak openlijk over de gevaren die jonge activisten lopen als ze de regering online ter verantwoording roepen en moedigde hen aan om hun energie te steken in het bepleiten van verkiezingshervormingen zoals de heroprichting van de Independent Electoral and Boundaries Commission (IEBC) en kiezersregistratie.

Misschien wel het meest opmerkelijk was het applaus van de koning voor jonge activisten als Morara Kebaso en Kasmuel Mcoure (invloedrijke figuren in de protesten van vorig jaar) die nu de overstap maken naar formele politieke structuren. Morara is bezig met het oprichten van zijn eigen politieke partij, terwijl Kasmuel zich formeel heeft aangesloten bij de Orange Democratic Movement (ODM). De koning benadrukte de noodzaak voor jongeren om zich te scharen achter leiders die prioriteit geven aan jeugdzaken in plaats van simpelweg traditionele partijbolwerken en standpunten te steunen.

Spanning, vertrouwen en transformatie

De sfeer tijdens de rondetafel was aanvankelijk gespannen. De groep bestond uit jongeren van verschillende politieke partijen, maatschappelijke organisaties en activistische kringen. Sommige van de aanwezige jonge activisten uitten openlijk hun ongenoegen over hun aanwezigheid, wat de groeiende kloof benadrukte tussen politiek geëngageerde jongeren en degenen die formele politieke structuren blijven afwijzen ten gunste van activisme.

Maar naarmate de discussie vorderde, veranderde de toon. De koning en koningin zaten tussen de deelnemers. De handeling, hoewel schijnbaar klein, gaf aan dat ze oprecht geïnteresseerd waren om te luisteren, iets wat zelfs de meest sceptische stemmen in de kamer verzachtte, waaronder die van Marion.

De aanwezigheid van de Nederlandse ambassadeur Henk Jan Bakker speelde ook een cruciale rol bij het opbouwen van vertrouwen. Marion had al eerder met hem gesproken tijdens het evenement Politiek Café in december 2024, NIMD Kenia's informele dialoogforum voor jonge mensen om opkomende politieke kwesties te bespreken met leiders en politieke experts. Zijn niet-aflatende aanmoedigingen voor open en eerlijke discussies stelden haar en anderen gerust dat hun stem ertoe deed en hielpen de aanvankelijke vijandigheid in de zaal te overbruggen.

Na de rondetafel: Wat is de volgende stap?

Marion verliet de discussie met een genuanceerder perspectief op dialoogprocessen. Ze gelooft nog steeds dat Kenia nog een lange weg te gaan heeft voordat dergelijke gesprekken op een zinvolle manier kunnen plaatsvinden tussen jongeren en senior politieke leiders. Wederzijds vertrouwen, actief luisteren, en misschien wel het belangrijkste volgens Marion, nederigheid van senior leiderschap zijn voorwaarden voor echte betrokkenheid.

Voor jonge mensen die in soortgelijke discussies op hoog niveau terechtkomen, is haar advies duidelijk: Kom voorbereid, spreek met moed en onthoud dat je meer vertegenwoordigt dan alleen jezelf. Onderzoek, duidelijkheid en overtuiging maken van één stem een beweging.

De vangsten van de Monarch

De koning beloofde de belangrijkste kwesties die tijdens hun bilaterale ontmoeting met de Keniaanse president werden besproken, aan de orde te stellen, waaronder:

• De belemmeringen voor kiezersregistratie, met name de financiële lasten voor het verkrijgen van nationale identiteitskaarten.
• De toenemende minachting voor democratische processen en de onderdrukking van de stem van jongeren.
• De structurele uitdagingen binnen politieke partijen die jongerenparticipatie beperken.
• De verwerping van de inspanningen van jongeren om verantwoording af te leggen door verkozen leiders.
  

Het grotere plaatje: Jongeren betrekken buiten de rondetafel

Hoewel één rondetafelgesprek de politieke uitdagingen van Kenia niet in zijn eentje kan aanpakken, benadrukt het wel het belang van blijvende betrokkenheid. De scholen voor democratie van NIMD Kenia spelen een cruciale rol bij het voorbereiden van jonge leiders zoals Marion op dergelijke gesprekken. Door hen uit te rusten met vaardigheden in politieke dialoog, kritische analyse en bestuur, helpen deze scholen de kloof tussen politieke structuren en de jeugd te overbruggen.

Nu Kenia op weg is naar de verkiezingen van 2027 hebben jongeren de keuze: meedoen of niet meedoen. Marion's ervaring aan de rondetafel herinnert ons eraan dat scepsis gerechtvaardigd is, betrokkenheid via verschillende paden is cruciaal.