Een licht schijnen op inclusie

Deze blog is de eerste in een serie geschreven door NIMD Kennisadviseur Dalila Brosto. Ze ontleedt veelvoorkomende aannames over inclusie en laat zien hoe nieuwe inzichten ons kunnen helpen bij het ondersteunen van democratie.

Iedereen heeft het over inclusie. Het is de laatste jaren een modewoord geworden en het is alomtegenwoordig in academische papers, werkdocumenten van internationale organisaties en nieuwsbrieven van NGO's.

De nadruk op "inclusie" in de Duurzame Ontwikkelingsdoelen (SDG's) heeft de relevantie ervan alleen maar vergroot. Toen de VN deze 17 ambitieuze doelen aannam in een poging om onze wereld te veranderen tegen 2030, was er geen twijfel over de focus op inclusie, met de term centraal in doelen 8, 10, 11 en 16.

Op basis van deze context zal mijn nieuwe blogserie proberen de betekenis van inclusie in al haar verschillende dimensies uit te pakken. Het is immers pas als we begrijpen wat we bedoelen met inclusie en de dimensies ervan, dat we echte plannen kunnen maken om het te bereiken. Laten we in deze post eerst eens onderzoeken wat inclusie voor het voetlicht heeft gebracht.

Waarom dan al die ophef?

De toegenomen aandacht voor inclusie houdt waarschijnlijk verband met de gevolgen van globalisering en democratisering. Economische groei heeft ontwikkeling gebracht, maar ook ongelijkheid. Wanneer groei alleen bepaalde delen van de bevolking bereikt, blijven veel mensen over de hele wereld uitgesloten van de voordelen die het met zich meebrengt, zoals toegang tot water, sanitaire voorzieningen, duurzame huisvesting, onderwijs en werkgelegenheid.

Democratisering en de vraag naar gelijke rechten hebben de betrokkenheid van minder bevoorrechte burgers vergroot. Corruptie, etnische conflicten en georganiseerde misdaad hebben echter nog steeds de overhand en blijven zwakkere landen destabiliseren, waardoor burgers worden uitgesloten van bescherming en soms gedwongen worden om asiel aan te vragen.

Dus terwijl de vraag naar gelijkheid toeneemt, is gelijkheid zelf nog steeds buiten bereik en zijn mensen kwetsbaarder dan ooit voor de ongelijkheden die in hun samenleving en over de hele wereld bestaan.

Maar wat betekent inclusie?

De term "sociale uitsluiting" werd voor het eerst gebruikt door de Franse socialistische regeringen van de jaren 1980 om te verwijzen naar een groep mensen die in de marge van de samenleving leven. Daarna werd de term gebruikt in de context van de EU-doelstelling om sociale en economische cohesie te bereiken. Het beleidsdiscours veranderde na verloop van tijd en nu heeft de positieve of bevestigende betekenis van ''inclusie'' zijn dialectische tweeling vervangen.

Hoewel we de neiging hebben om de term "inclusie" te veralgemenen, varieert de betekenis ervan enorm afhankelijk van de context en zijn er verschillende verhalen. Een inclusieve samenleving verschilt van land tot land en van regio tot regio: de verschillende geschiedenissen, culturen, instellingen en sociale structuren op verschillende plaatsen maken sommige dimensies van uitsluiting - economisch, sociaal of politiek - saillanter en belangrijker dan andere. Bijvoorbeeld, homogene Europese landen hebben de neiging om de nadruk te leggen op klassenconflicten, terwijl raciale kloven prominenter aanwezig zijn in de Verenigde Staten, Zuid-Afrika, het Caribisch gebied en Brazilië. En hoewel geslacht, leeftijd, migratie en invaliditeit in bijna alle landen redenen zijn voor sociale uitsluiting, variëren de omvang en het belang van deze sociale verschillen ook per land.

Nationale en culturele contexten zijn daarom bepalend voor de vormen en dimensies van sociale uitsluiting en voor beleidsbenaderingen voor sociale integratie in het economische, sociale en politieke leven.

Daarom neemt inclusie vele vormen aan en is het moeilijk om dezelfde aanpak te gebruiken in verschillende contexten. Daarom dringen we er in deze serie blogs op aan om de verschillende dimensies van inclusie uit te pakken om een beter begrip te krijgen van de verschillende routes om inclusie te bereiken. Hopelijk zullen deze inzichten helpen om de relevantie ervan te benadrukken en een kritisch perspectief op te bouwen, dat ons zal helpen om barrières voor inclusie over de hele wereld te analyseren.

______________________________________________________________