1TP5DemocratieDrinks: De belofte van Den Haag 

Voor de editie 2025 van Democracy Drinks kwamen deelnemers bijeen in The Hague Humanity Hub voor een boeiend gesprek over de rol van democratische idealen op het wereldtoneel. Aan het evenement werd deelgenomen door Benjamin Duerr, internationaal jurist, diplomaat en auteur van De Droom van Den Haag("De belofte van Den Haag") en Tijmen Rooseboom, de uitvoerend directeur van NIMD.

Duerr's boek bespreekt de ongekende Vredesconferenties in Den Haag van 1899 en 1907. Deze conferenties, grotendeels vormgegeven door visionaire figuren als Bertha von Suttner en de Nederlandse diplomaat Willem Hendrik de Beaufort, riepen op tot ontwapening, het opstellen van regels voor oorlog en de oprichting van internationale gerechtshoven.

Waargenomen mislukking of fundamentele erfenis?

Het uitbreken van twee wereldoorlogen leek de ambitie van die eerste vredesbesprekingen in diskrediet te brengen en schilderde ze af als utopisch en ineffectief. Zoals Duerr al aangaf, gaat deze vermeende mislukking voorbij aan het effect op de langere termijn; dat veel van de principes die in Den Haag werden geboren, zoals bindende oorlogsregels, de vreedzame beslechting van geschillen, het idee van wereldwijde juridische instellingen, nog steeds de basis vormen van het huidige internationale systeem. Ondanks de crises die volgden, blijft de erfenis van deze conferenties onze collectieve reacties op conflicten en onrecht vormgeven.

De uitdagingen van vandaag

De fundamenten van vrede en stabiliteit op lange termijn zijn afhankelijk van robuuste democratische instellingen en zinvolle internationale samenwerking. Helaas zien we vandaag dat het vertrouwen van het publiek in democratische instellingen erodeert en dat internationale samenwerking onder druk staat. Er is vandaag een hernieuwde focus op nationale veiligheid en defensie-uitgaven, zoals we hebben gezien op de NAVO-top van 2025 in Den Haag.

Wat we nodig hebben

Rooseboom wees erop dat het geen zin heeft om de democratie alleen met militaire investeringen te verdedigen. Het moet hand in hand gaan met steun voor democratie en ontwikkelingssamenwerking. Anders lopen staten het risico dat de onzekerheid die ze willen voorkomen, alleen maar groter wordt. De deelnemers waren het hier roerend mee eens. In de discussies benadrukten ze dat veiligheid niet alleen kan en mag worden gedefinieerd in termen van militaire kracht.

Duerr was het er ook mee eens en benadrukte dat de wereld nog steeds leiders nodig heeft die verantwoording afleggen, niet alleen aan hun eigen mensen maar ook aan wereldwijde normen en afspraken. Rooseboom voegde eraan toe dat democratie niet alleen over verkiezingen gaat; het gaat over het opbouwen van vertrouwen, het mogelijk maken van verantwoording en mensen in staat stellen deel te nemen aan de besluitvorming.

De erfenis van de Haagse Vredesconferenties herinnert ons eraan dat internationale samenwerking niet alleen een verheven idee is, maar essentieel is en blijft voor wereldwijde stabiliteit. En democratie speelt een belangrijke preventieve rol. Zoals Duerr en Rooseboom beiden onderstreepten: een democratische samenleving is weerbaarder, niet alleen intern, maar ook als lid van de internationale gemeenschap.