Coronavirus in Latijns-Amerika: Implicaties voor de Nederlandse betrekkingen met de regio

Sinds 2018 werkt NIMD samen met organisaties uit heel Nederland om Latijns-Amerikaanse zaken onder de aandacht te brengen.

Daarom hebben we op 4 juni samen met Nederlandse organisaties CNV Internationaal, Waakzaamheid voor straffeloosheid en CEDLA de derde in onze reeks debatten over Latijns-Amerika te organiseren. Het doel van dit online evenement was om Nederlandse beleidsmakers, politici en journalisten te wijzen op de noodzaak van blijvende aandacht voor ontwikkelingen in de regio.

Het evenement werd gemodereerd door Heleen Schrooyen, NIMD's Senior Advisor on Strategic Relations, die werd bijgestaan door sprekers:

• Achraf Bouali, Nederlands parlementslid
• Barbara Hogenboom, directeur CEDLA
• Marit Maij, CNV Internationaal Directeur
• Marijke Zewuster, ABN-AMRO Hoofd Emerging Markets en Commodity Research
• Joost de Vries, correspondent Latijns-Amerika voor de Volkskrant.

Voor een 300-koppig publiek, waaronder veel beleidsmakers, verkenden de sprekers de huidige ontwikkelingen in Latijns-Amerikaanse landen en brachten ze de koers voor het Nederlandse beleid ten aanzien van Latijns-Amerika in kaart.

COVID-19 en Latijns-Amerika

Natuurlijk was het niet mogelijk om de ontwikkelingen in Latijns-Amerika te bespreken zonder in te gaan op de gevolgen van de COVID-19 pandemie. De pandemie bedreigt momenteel de recente vooruitgang op het gebied van armoedebestrijding, de rechten van vrouwen, werknemers en inheemse groepen, milieubescherming en verantwoord ondernemerschap.

Maar meer dan dat... de crisis heeft bestaande problemen verdiept en verergerd. De ongelijkheid is toegenomen, de armoede is toegenomen en sommige landen zijn getuige geweest van machtsmisbruik door hun centrale regeringen.

Lucía Galarza, CEDLA promovenda, beschrijft de impact van het Coronavirus in haar land, Ecuador.

Het evenement bood een glimp van hoe dit zich over het hele continent afspeelt, met veel voorbeelden uit de verschillende landen van het continent. Journalist Joost de Vries gaf inzicht in de groeiende ongelijkheid in Mexico, terwijl anderen voorbeelden deelden uit Peru en Brazilië.

CNV Internationaal directeur Marit Maij vroeg aandacht voor de vrijheden die momenteel onder druk staan door de noodtoestanden in de regio. Voor haar voegt dit spanning toe aan een toch al kwetsbare situatie.

Ook voor CEDLA-directeur Barbara Hoogenboom moet de situatie zeer serieus worden genomen. Ze uitte haar bezorgdheid dat de vooruitgang die de afgelopen decennia is geboekt op het gebied van armoedebestrijding verloren zal gaan.

Marijke Zewuster van ABN Amro deelt deze zorg en laat zien dat in Latijns-Amerika een economische krimp van 8% wordt verwacht. Door de toch al slechte economische uitgangspositie van het continent en de afhankelijkheid van de export van grondstoffen zal het zwaarder worden getroffen dan andere delen van de wereld.

Jesús Cárdenas Misajel, secretaris-generaal van de vakbond Fentecamp, beschrijft hoe het Coronavirus de ongelijkheid in zijn land, Peru, heeft vergroot.

Wat kan Nederland doen?

Tijdens het evenement benadrukte Tweede Kamerlid Achraf Bouali het belang van het werk van Nederlandse organisaties in Latijns-Amerika. Hij riep Nederland op om een alternatief te bieden als het gaat om het gezamenlijk aanpakken van problemen op het continent.

Nederland heeft nauwe economische en historische banden met Latijns-Amerika. Het is een belangrijke handelspartner van de regio en de op twee na grootste buitenlandse investeerder. Bovendien liggen de Nederlandse Antillen en Curaçao beide in de nabijheid van Latijns-Amerika, waardoor ze sterk zijn blootgesteld aan de ontwikkelingen op het continent. De effecten van de crisis in Latijns-Amerika hebben ook hier in Nederland ingrijpende gevolgen.

Dus hoe kan Nederland reageren op de dieper wordende crisis? De aanbevelingen van de experts voor Nederlandse politici waren:

• Organisaties blijven steunen die de mensenrechten, het maatschappelijk middenveld en de democratie versterken
• Spreek je uit over mensenrechtenschendingen
• Ervoor zorgen dat richtlijnen voor verantwoord ondernemen worden nageleefd en kritisch kijken naar de effecten van Nederlands beleid op andere landen
• Blijf je inzetten voor het behalen van de 17 Duurzame Ontwikkelingsdoelen van de VN
• Kwetsbare groepen ondersteunen
• Wees creatief en overweeg veranderingen in de richting van een groene economie of het verminderen van ongelijkheid door middel van verschillende belastingstelsels
• Investeren in duurzame productieketen