Barrières doorbreken: Het verhaal van een jonge leider in Honduras

In Honduras zijn niet veel vrouwen betrokken bij de politiek.

Fátima Mena is een uitzondering op die regel. Als afgestudeerde juriste heeft ze altijd diepe overtuigingen gehad die gebaseerd zijn op het principe van rechtvaardigheid.

In haar handtas draagt ze de Hondurese grondwet en een bijbel om haar eraan te herinneren dat democratische principes altijd op de eerste plaats komen, hoe je de dingen ook bekijkt.

De kern van Fátima's overtuigingen is haar ervaring in ballingschap. Omdat haar moeder magistraat was, werd haar familie bedreigd met ontvoering en moest ze Honduras ontvluchten.

Toen ze tijdens haar verblijf in het buitenland voor een NGO voor mensenrechten werkte, kwam ze erachter dat het mogelijk is om als professional een verschil te maken in het leven van anderen.

Dit besef verdiepte zich toen ze moeder werd toen ze terugkeerde naar Honduras. Na de geboorte kreeg ze een zware depressie, die ze wijt aan de politieke instabiliteit in haar land en de gebreken in het rechtssysteem. Ze begon te geloven dat ze "onverantwoordelijk was door mijn zoon mee te nemen naar een land met zoveel corruptie".

In die tijd besloot ze zich op te geven als vrijwilliger voor de Anti-Corruptie Partij in Honduras. Ze klom snel op binnen de partij en werd coördinator van de Cortés-afdeling, lid van de nationale raad van de partij en kandidaat voor de parlementsverkiezingen van 2013.

De NIMD Kandidaten Academie

Om haar te helpen haar campagne voor te bereiden, nam Fátima in 2013 deel aan de allereerste Women Candidates' Academy, georganiseerd door NIMD in samenwerking met NDI, VN Vrouwen, UNDP en de Nationaal Mujerinstituut (Nationaal Instituut voor de vrouw, INAM).

De Academie versterkt de capaciteiten en kennis van vrouwelijke kandidaten over onderwerpen als gender, communicatie en politieke strategie.

Fátima vond de ervaring erg nuttig. Ze geeft toe dat haar politieke kennis, voordat ze meedeed, beperkt was en vooral gebaseerd was op haar eigen percepties en ervaringen.

Met de steun van de Kandidatenacademie voerde Fátima een succesvolle politieke campagne met slechts schaarse middelen. Ze baseerde haar campagne op voorstellen die haalbaar, tastbaar en geloofwaardig waren voor de burgers.

Ze richtte zich vooral op de strijd tegen corruptie en respect voor mensenrechten en de rechtsstaat.

Ze kon de kennis en vaardigheden die ze op de Academie had geleerd in verschillende fasen van het verkiezingsproces gebruiken, van het plannen van haar campagne tot het formuleren en communiceren van haar boodschappen, het deelnemen aan meerpartijendebatten en het worden van een fervent pleitbezorger voor vrouwen in de politiek.

Dankzij deze ervaring kon ze zich profileren als een van de belangrijkste politieke leiders van haar partij en regio.

Op 31-jarige leeftijd werd ze gekozen in het Congres, met het op één na hoogste aantal stemmen van alle Congresleden in haar kiesdistrict, en met de meeste stemmen ooit gewonnen door een vrouw van een opkomende politieke partij.

In haar functie kon ze een ander leerproces van de Kandidatenacademie in de praktijk brengen. Naast het vergroten van haar vaardigheden, had de academie haar ook het belang van samenwerking tussen meerdere partijen doen inzien.

Als secretaris van de Commissie Gelijkheid en Gender hielp ze vrouwelijke parlementsleden van verschillende politieke partijen hun inspanningen te coördineren om gendergelijkheid op de agenda van het parlement te zetten en de politieke en economische rechten van vrouwen te bevorderen.

Belemmeringen voor groei

Fátima's pioniersrol was niet altijd gemakkelijk. Ze erkent dat "vrouw zijn, jong zijn en deel uitmaken van een politieke partij tegen corruptie een grote uitdaging is, vooral in een samenleving waarvan de cultuur zowel machista en caudillista".

Na een korte tijd in het Parlement eisten interne problemen in haar politieke partij en het feit dat ze in de schijnwerpers stond hun tol van Fátima als voorzitter.

De berichtgeving in de media zette vraagtekens bij haar professionele capaciteiten en integriteit in plaats van verslag te doen van haar prestaties als politica en lid van het Congres. Daarnaast onderging de partij in 2017 een crisis die leidde tot een permanente splitsing en het gedwongen aftreden van de partijleiding.

Deze reeks gebeurtenissen heeft Fátima niet gedemotiveerd, maar juist gestimuleerd om haar politieke werk voort te zetten.

Ze nam deel aan een reeks projecten om de rechten van vrouwen en jongeren te bevorderen.

Ze richtte een parlementaire groep op ter ondersteuning van de strijd tegen corruptie en zette haar werk voort in de Commissie gelijkheid en gender, waar ze initiatieven en hervormingen ten gunste van vrouwen en meisjes in Honduras behandelde.

In november 2017 werd Fátima gekozen als gemeenteraadslid in San Pedro Sula, een van de grootste steden van Honduras.

Tijdens haar politieke ontwikkeling bleef Fátima steun ontvangen van NIMD. De organisatie was er trots op dat ze hulpmiddelen kon bieden om Fátima te helpen de genderbarrières en stereotypen waarmee ze werd geconfronteerd, te overwinnen.

Het voorbeeld van Fátima's emancipatie en de erkenning van haar onvermoeibare inzet voor vrouwenrechten hebben haar tot een leider gemaakt.

En dit maakt de weg vrij voor andere vrouwen om actief deel te nemen aan de politiek en de culturele en sociale barrières te slechten die hun politieke werk belemmeren.